W wyniku licznych zmian prawnych w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, pojawiła się uzasadniona obawa finansowej zapaści w tzw. III sektorze. Spośród rozważanych mechanizmów kompensacji ewentualnych strat dla OPP, przeważyło podwyższenie stawki PIT przekazywanej zarejestrowanym organizacjom. Wskazujemy jakie warunki trzeba spełnić, aby skutecznie obdarować częścią swojego podatku potrzebujących.
Spis Treści:
Mniejsze wpływy z PIT
Pierwsza odsłona Polskiego Ładu, jak i kolejne modyfikacje systemu podatkowego spowodowały, że ciężar zobowiązań publicznoprawnych przeniósł się z PIT na środki należne z tytułu daniny zdrowotnej. Główną przyczyną tego stanu rzeczy było w szczególności podwyższenie kwoty wolnej od podatku oraz zniesienie jej degresywnego charakteru. Przypomnijmy, że do końca 2021 roku środkami wolnymi od opodatkowania było 8000 zł dochodu, z tym że wartość ta malała wraz ze wzrostem wpływów podatnika.
Pierwotny model Polskiego Ładu uprościł model naliczania kwoty wolnej od podatku sprawiając, że podatnik na zasadach ogólnych (tzw. „domyślna” forma opodatkowania) nie zapłaci PIT od dochodu niższego bądź równego 30 000 zł. Z tego przywileju mogą skorzystać osoby fizyczne w ramach rozliczenia swojego PIT-36 oraz PIT-37.
Kolejną modyfikacją powodującą zmniejszenie wpływów z PIT – a tym samym, środków dla Organizacji Pożytku Publicznego (OPP) – było obniżenie podstawowej stawki podatku dochodowego dla osób na tzw. skali podatkowej. W stosunku do dochodów osiągniętych od początku 2022 r. podatnicy zapłacą nie 17, a 12% PIT od dochodów nieprzekraczających kwoty 120 000 zł.
Ponadto nie należy zapominać, że część osób fizycznych podlega nowym zwolnieniom podmiotowym z PIT dla przychodów do 85 528 zł. Dotyczy to adresatów dotychczas znanej ulgi dla młodych (dla osób do 26. roku życia) oraz odbiorców nowych ulg tj.: na powrót, 4+ (dla rodzin wielodzietnych) oraz dla aktywnych zawodowo seniorów.
Jak można zauważyć, czynników generujących ryzyko spadku wpływów do OPP z tytułu 1,5% jest niemało, co skłoniło do rozważań nad mechanizmami ograniczającymi straty dla organizacji pozarządowych. W związku z powyższym podjęto decyzję o podwyższeniu stawki PIT dla podmiotów pożytku publicznego – z 1% do 1,5% podatku należnego.
Sposoby przekazania 1,5% PIT
Osoby fizyczne chcące obdarować częścią swojego podatku daną organizację pożytku publicznego mogą zrobić to na dwa sposoby:
- Na zeznaniu rocznym PIT – dotyczy to podatników składających PIT 28, 36, 36L, 37, 38 oraz 39.
- Na oświadczeniu PIT-OP (2) – zasadniczo jest to formularz dedykowany emerytów i rencistów, którzy rozliczani są przez właściwy organ rentowy. Mimo tego, wciąż mogą obdarować częścią swojego podatku, wskazaną przez nich OPP.
Warunki przekazania 1,5% PIT
Pierwszym zasadniczym warunkiem, który poniekąd jawi się jako oczywisty – jest wykazanie podatku należnego do zapłaty. Jak wskazywaliśmy, za 2022 r. (PIT składany do 2 maja 2023 r. ) mniej osób przekaże 1,5% PIT, z uwagi na kwotę wolną od podatku wynoszącą 30 000 zł dochodu. Należy przy tym podkreślić, że jako dochód należy rozumieć przychód pomniejszony o koszt jego uzyskania.
W dalszym rzędzie należy pamiętać o tym, że nasze zeznanie podatkowego PIT powinno być przekazane nie później do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku, który jest rozliczany. Data krańcowa na dokonanie tej czynności zmienia się wyłącznie w przypadku, gdy ostatni dzień kwietnia przypada na dzień wolny od pracy. Z taką sytuacją mamy do czynienia w bieżącym roku rozliczeniowym, w którym powinniśmy zadbać o złożenie naszego PIT do 2 maja 2023 r.
Nieobdarowanie częścią swojego podatku w ramach naszej pierwotnej deklaracji nie wyklucza możliwości przekazania 1,5% PIT na OPP w trybie korekty. możemy również przekazać w trybie korygowania naszego zeznania rocznego. W takim przypadku, musimy zadbać o to, aby nasza korekta została doręczona nie później niż po miesiącu od upływu terminu na składanie PIT (w 2023 r. – do 2 czerwca).
Ostatnim warunkiem skutecznego przekazania 1,5% PIT na OPP jest uiszczenie należności publicznoprawnych z tytułu PIT na rzecz urzędu skarbowego właściwego dla podatnika. W razie zaległości względem skarbu państwa mamy na to czas w przeciągu dwóch miesięcy od upływu terminu na składanie deklaracji PIT (w PIT za 2022 r. graniczną datą będzie zatem 3 lipca 2023 r.).