Osobie zatrudnionej na podstawie umowy o pracę (bądź pokrewnego stosunku prawnego) przysługują tzw. pracownicze koszty uzyskania przychodu. Ich wartość określona jest w sposób ryczałtowy. Czy istnieją przypadki, w których pracownik będzie mógł uwzględnić rzeczywistą wartość wydatków poniesionych w związku z dojazdem do pracy?
Spis Treści:
- Stała wysokość kosztów uzyskania przychodu
- Czynniki wpływające na koszty
- Podwyższona wartość pracowniczych kosztów uzyskania przychodu
Stała wysokość kosztów uzyskania przychodu
W jaki sposób koszty uzyskania przychodu wpływają na wysokość podatku należnego? W przypadku osób zatrudnionych w oparciu o umowę o pracę zastosowanie mają zasady ogólne. Jest to forma opodatkowania zwana inaczej skalą podatkową, a jej naczelnym założeniem jest płatność PIT na podstawie osiągniętego dochodu, nie zaś przychodu. Natomiast dochodem jest przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania. Dopiero wówczas uzyskujemy podstawę opodatkowania, w oparciu o którą dokonujemy obliczenia podatku (najczęściej z wyłącznym zastosowaniem stawki 12% PIT i obniżeniem o kwotę zmniejszającą podatek).
Sposób skonstruowania podatku dochodowego na zasadach ogólnych wskazuje zatem, że wartość kosztów uzyskania przychodu może znacząco przyczynić się do zmniejszenia należnego PIT (bądź zwiększenia wartości zwrotu). O ile przedsiębiorcy mają większą swobodę w planowaniu wartości wydatków stanowiących ich koszty, o tyle w przypadku osób zatrudnionych (na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej) jest to najczęściej sztywna kwota uzależniona od kilku czynników.
Czynniki wpływające na koszty
W przypadku pracownika na wysokość kosztów uzyskania przychodu, kluczowy wpływ ma przede wszystkim ilość odbywanych przez niego etatów oraz odległość zakładu pracy względem miejsca zamieszkania.
Osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę (bądź pokrewnej) w przypadku, gdy realizuje swoje obowiązki pracownicze w miejscowości, którą równocześnie zamieszkuje uwzględnia koszty uzyskania przychodów w stałej kwocie 250 zł miesięcznie (3 000 zł w skali roku). Natomiast w przypadku pracowników, którzy podjęli się świadczenia pracy poza miejscowością ich zamieszkania dopuszczalne jest pomniejszenie osiągniętego dochodu o 300 zł miesięcznie (3 600 zł w skali roku).
W przypadku większej ilości stosunków pracy niż jeden, wysokość kosztów uzyskania przychodów nie może przekroczyć kwoty 5400 zł.
Nie ulega wątpliwości, że opisana konstrukcja pracowniczych kosztów uzyskania przychód nie różnicuje sytuacji transportowej zatrudnionych. Są jednak przypadki, w których część pracowników będzie miała możliwość uwzględnienia rzeczywistą wartość nakładów poniesionych na transport do pracy.
Podwyższona wartość pracowniczych kosztów uzyskania przychodu
Dopuszczalnym przypadkiem uwzględnienia kosztów transportu w wysokości innej niż ustawowe jest dojazd do zakładu pracy takimi środkami transportu jak np. autobus, kolej, prom czy inne odmiany komunikacji miejskiej. W takim stanie rzeczy w ramach rocznego rozliczenia deklaracji PIT, koszty uzyskania przychodu mogą być uwzględnione w wartości odpowiadającej kwocie wydatków faktycznie poniesionych. Co wymaga uwydatnienia przejazdy te mogą zostać udokumentowane wyłącznie imiennymi biletami okresowymi, które powinny być przechowywane przez podatnika w okresie pięciu lat, licząc od końca roku, w którym złożył zeznanie roczne.
Poza wyżej wskazanymi metodami transportu do miejsca pracy, nie została przewidziana możliwość obniżenia dochodu o wartość wydatków faktycznie poniesionych w związku z dojazdem jego samochodem. Wyłączenie to dotyczy również innych form dotarcia do miejsca pracy, jak np. taksówką.