Strona Główna » Serwis podatkowy » Ulga na darowiznę

Ulga na darowiznę

Autor: Mateusz Musiał - Data publikacji: 2023-02-16 18:25:24

Mimo nieprzychylnych warunków gospodarczych, osoby fizyczne coraz chętniej obdarowuje potrzebujących. Poza 1,5% PIT na rzecz organizacji pożytku publicznej, wiele osób decyduje się na przekazanie różnych datków dotkniętym pandemią koronawirusa czy wojną za wschodnią granicą. Ustawodawca postanowił premiować taką postawę obywatelską umożliwiając odliczenie darowizny od podstawy opodatkowania.

Spis Treści:

  1. Sposób odliczenia
  2. Jak skorzystać z ulgi na darowiznę?
  3. Dokumentacja
  4. Formy darowizny
    1. Darowizna pieniężna
    2. Darowizna rzeczowa

Sposób odliczenia

Omawiana preferencja podatkowa została wprowadzona do polskiego systemu prawnego z początkiem 2007 roku. Od tego momentu podatnik, przystępując do rozliczenia swojego zeznania podatkowego, może dokonać odliczenia wartości przekazanych datków w kwocie, która nie przekracza 6% podstawy opodatkowania.

Należy zaznaczyć, że podstawa opodatkowania jest uzależniona od przyjętej przez podatnika formy rozliczenia z urzędem skarbowym. Oznacza to, że stosownie do wybranego sposobu opodatkowania, odliczenia będzie można dokonać od:

  • Dochodu – w przypadku, gdy darczyńca rozlicza się za pośrednictwem deklaracji PIT-36, PIT-37 (czyli wg skali podatkowej 12 oraz 32%);
  • Przychodu – jeśli podmiot obdarowujący jest osobą opodatkowaną ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (rozlicza się na formularzu PIT-28).

Jak można zauważyć darowizny nie odliczą podatnicy składający zeznania podatkowe PIT-36L (właściwą dla podatku liniowego 19%) czy inne deklaracje właściwe dla zryczałtowanego podatku dochodowego (np. PIT-16A).

Uwaga! Należy pamiętać, że niezależnie od tego, w ramach której deklaracji uwzględniamy przekazaną przez nas darowiznę rozliczamy ją na załączniku oznaczonym jako PIT/O.

Jak skorzystać z ulgi na darowiznę?

Jak zasygnalizowaliśmy powyżej, fundamentalnym warunkiem skorzystania z omawianej preferencji podatkowej jest przekazanie datku – darowizny w rozumieniu art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny. W świetle wywołanego przepisu przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Innymi słowy, należy zauważyć, że w następstwie ziszczenie się umowy darowizny darczyńca swoim kosztem dokonuje jednostronnego świadczenia na rzecz innej osoby, nie otrzymując w zamian ekwiwalentnej czynności ze strony obdarowanego.

Nie oznacza to jednak, że przekazując datki komukolwiek będziemy mogli zastosować ulgę na darowiznę. Kolejnym istotnym warunkiem skorzystania z tej preferencji podatkowej będzie realizacja darowizny na ściśle określonego podmiotu. Obdarowanymi mogą być w szczególności: organizacje pożytku publicznego lub inne równoważne organizacje realizujących działalność pożytku społecznego. Ponadto organizacje te muszą działać na terenie Rzeczpospolitej Polskiej, w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub kraju, który przynależy do Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Dokumentacja

Warto przy tym pamiętać, że na potrzeby ewentualnej kontroli podatkowej, darczyńcy (podatnicy ujmujący darowiznę w ramach zeznania rocznego) powinni dysponować stosowną dokumentacją, która bezspornie wskazuje na przeznaczenie darowizny na ściśle określone cel.
Dokumentację należy przechowywać przez okres nie krótszy niż 5 lat, licząc począwszy od początku roku następującego po tym, w którym złożyliśmy deklarację.

Formy darowizny

Darowizna może przybrać dwie formy: pieniężną oraz rzeczową.

Darowizna pieniężna

Przekazując darowiznę pieniężną należy pamiętać, aby na potrzeby ewentualnej kontroli podatkowej zatrzymać dowód wpłaty na rachunek płatniczy obdarowanego (czy przekazanie pieniędzy w innej postaci).

Coraz częściej wszelkiego rodzaju darowizny są przekazywane w wyniku różnych zbiórek internetowych, gdzie płatności realizowane są z wykorzystaniem nowych trendów płatniczych tj. BLIK, PayPal itp. W takim wypadku powinniśmy pamiętać, że oprócz potwierdzenia uiszczenia opłaty z banku niezbędne jest potwierdzenie danej fundacji/organizacji/stowarzyszenia o otrzymaniu naszej darowizny.

Mając na uwadze, że darowizny podlegające odliczeniu od dochodu/przychodu winny być przekazywane na ściśle określone w ustawie cele, zalecamy posłużenie się takim sformułowaniem jak np. „na cel charytatywny X”.

Darowizna rzeczowa

W przypadku darowizny przyjmującej formę rzeczową należy pamiętać o legitymowanie się danymi obdarowanego, wartością przekazanej rzeczy oraz z oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu.