PIT-37 2022/2023 – jak rozliczyć Polski Ład?

Spis Treści:

1. PIT-37 – kto wypełnia?
2. Zmiany w PIT-37 za 2022/2023
3. PIT-37 - rozliczenie wspólne czy indywidualne?
4. Rozliczenie z małżonkiem 2023
5. PIT-37 osoby samotnie wychowującej - wspólne rozliczenie z dzieckiem 2023
6. PIT-37 – do kiedy trzeba się rozliczyć?
7. Ulgi podatkowe w PIT-37
8. Co można odliczyć od podatku?
9. Co można odliczyć od dochodu?
10. PIT-37 – załączniki do formularza

PIT-37 – kto wypełnia?

Podatnicy przystępując do rozliczenia PIT 2022 w pierwszej kolejności powinni określić jaki druk PIT 2023 będzie właściwy w zależności od rodzaju i sposobu osiągania przez nich dochodów. PIT-37 jest zeznaniem rocznym przeznaczonym w szczególności dla osób, których przychody pochodzą z umów cywilnoprawnych (np. umowa zlecenie) czy umów o pracę. Ponadto nie należy zapominać, że od kilku lat katalog podmiotów obarczonych koniecznością złożenia deklaracji PIT-37 maleje z uwagi na możliwość skorzystania z automatycznej akceptacji zeznania.

Automatyczna akceptacja PIT-37 może okazać się bardzo niekorzystną wygodą, głównie z uwagi na niemożność uwzględnienia jakichkolwiek ulg czy odliczeń podatkowych. Bierność w rozliczeniach z fiskusem jest niezalecana, gdyż w rezultacie może przyczynić się do zmniejszenia naszych zobowiązań podatkowych, a nawet doprowadzić do sytuacji, w której to Urząd Skarbowy wypłaci pieniądze z tytułu nadpłaty podatku.

Na PIT-37 rozliczymy w szczególności dochody z tytułu:

• stosunku pracy (i stosunków pokrewnych),
• emerytury i renty krajowej,
• świadczeń i zasiłków przedemerytalnych,
• należności za członkostwo w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych lub spółdzielniach zajmujących się produkcją rolną,
• zasiłków pieniężnych,
• stypendiów,
• działalności wykonywanej osobiście (np. na postawie umowy-zlecenia),
• przychodów z praw majątkowych (w tym praw autorskich praw majątkowych),
• świadczeń z Funduszu Pracy lub Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
• pracy tymczasowo aresztowanych i skazanych,
• umów aktywizacyjnych.

Nie wystarczy jednak, że osiągniesz dochód pochodzący z jednego z wyżej wymienionych źródeł. Aby móc rozliczyć się na formularzu PIT-37, nie możesz prowadzić pozarolniczej działalności gospodarczej. Ten formularz nie jest również przeznaczony dla doliczających dochody małoletnich dzieci oraz tych, którzy obniżają wysokość dochodów o straty z lat poprzednich. Ponadto PIT-37 nie może być przez ciebie uzupełniony i przekazany do urzędu skarbowego, jeśli odliczasz tzw. minimalny podatek dochodowy.

W sytuacji wystąpienia dodatkowych dochodów, które nie są rozliczane przez podatnika (zwłaszcza w razie prowadzenia działalności gospodarczej) powinieneś złożyć np. PIT-28, PIT-36, PIT-36L, PIT-38, PIT-39.

Zmiany w PIT-37 za 2022/2023

Poza korzyściami o wymiarze finansowym wspomnieć należy, że zeznanie roczne wypełnione w trybie automatycznej akceptacji przez Urząd Skarbowy pozbawia podatnika możliwości przekazania części jego podatku na rzecz wspieranej organizacji pozarządowej. W 2023 możemy obdarować aż 1,5% PIT dla OPP.

Więcej na temat wyższej stawki PIT na rzecz OPP dowiesz się z artykułu: 1,5% podatku PIT na organizacje pożytku publicznego - jak go przekazać?

W połowie roku zmiany w ustawodawstwie spowodowały, że PIT 37 za 2022 doznał kluczowych zmian, z czego nadrzędną z nich jest niższy próg podatkowy - z 17% na 12% PIT. Również podatnicy, którzy dotychczas rozliczali się z Urzędem Skarbowym stosując do części swoich dochodów II próg podatkowy mogą odczuć ulgę w ich zobowiązaniu podatkowym. Stawkę w wysokości 32% PIT zapłacą osoby wobec dochodów przekraczających 120 000 zł.

Więcej na temat progów podatkowych oraz zmian w tym zakresie dowiesz się z artykułu: Progi podatkowe

Obie spośród dwóch grup podatników wymienionych powyżej obejmie rewolucyjna modyfikacja kwoty wolnej od podatku, która począwszy od rozliczenia za 2022 rok wynosi aż 30 000 zł.

Więcej na temat kwoty wolnej od opodatkowania oraz sposobu jej obliczania dowiesz się z artykułu: Kwota wolna od podatku

PIT-37 - rozliczenie wspólne czy indywidualne?

W zależności od Twojej sytuacji życiowej oraz warunków stawianych przez przepisy prawa podatkowego, PIT 37 możesz rozliczyć na trzy sposoby:

1. indywidualnie,
2. wspólnie:
   
   – z małżonkiem,
   – jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Oświadczenie co do wybranego sposobu rozliczenia składasz poprzez zaznaczenie właściwego wariantu na formularzu PIT-37. Przykładowo w rozliczeniu za miniony rok podatkowy 2021 możliwość wybrania metody opodatkowania swoich dochodów była przedstawiona w następujący sposób:

Przed podjęciem wyboru jednej z wyżej wyszczególnionych metod rozliczenia, aby złożyć – indywidualnie bądź wspólnie: z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko – w pierwszej kolejności należy dokonać weryfikacji, czy na pewno jako podatnik spełniamy warunki uprawniające nas do skorzystania z konkretnej metody rozliczenia.

Rozliczenie z małżonkiem 2023

Wraz z wejściem w życie zasad Polskiego Ładu zmianie uległ również sposób wspólnego rozliczania z małżonkiem. Wspólnego złożenia deklaracji PIT mogą dokonać małżonkowie pozostający w związku małżeńskim i we wspólności majątkowej:

• przez cały rok podatkowy lub
• od dnia zawarcia związku małżeńskiego do ostatniego dnia roku podatkowego - w przypadku gdy związek małżeński został zawarty w trakcie roku podatkowego.

Należy wskazać, iż przed dniem obowiązywania przepisów prawa podatkowego wprowadzonych przez "Polski Ład" nowożeńcy biorący ślub w trakcie roku podatkowego nie mogli skorzystać ze wspólnego rozliczenia w pierwszym roku małżeństwa. W praktyce oznaczało to, że omawiana preferencja podatkowa była dla nich osiągalna dopiero w drugim roku trwania ich małżeństwa. Prowadziło to do sytuacji, w których pary biorące ślub w trakcie roku (nawet w dniu 1 stycznia) mogły skorzystać ze wspólnego rozliczenia swoich dochodów nie prędzej aniżeli w deklaracji składanej za następny rok.

Więcej na temat wspólnego rozliczenia małżonków dowiesz się z artykułu: Wspólne rozliczenie z małżonkiem

PIT-37 osoby samotnie wychowującej - wspólne rozliczenie z dzieckiem 2023

Do rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko ma prawo zarówno rodzic, jak i opiekun prawny, który podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

W ten sposób może rozliczyć PIT-37: panna, kawaler, wdowiec, wdowa, rozwodnik, rozwódka, osoba z orzeczoną separacją, a nawet pozostająca w związku małżeńskim, jeśli drugi z małżonków jest pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Pamiętaj jednak, że aby skorzystać z formularza PIT 37 ani ty, ani twoje dziecko nie możecie w roku podatkowym, za który składane jest zeznanie osiągać dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej, opodatkowanych liniowo stawką 19%

Druk PIT-37 nie będzie również odpowiedni, jeśli jako osoba samotnie wychowująca dziecko opłacałeś:

• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (poza dochodami z najmu, dzierżawy, podnajmu i poddzierżawy),
• podatek tonażowy,
• podatek wynikający z ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

W 2023 r. rozliczenie podatkowe za 2022 r. osoba samotnie wychowująca może dokonać wspólnego rozliczenia w sytuacji, gdy przysługuje jest rodzicem bądź opiekunem sprawującym pieczę nad tym dzieckiem oraz spełnia następujące warunki:

• sprawują opiekę nad małoletnimi (do ukończenia 18. roku życia), niezależnie od tego, czy dzieci te osiągają dochód oraz w jakiej wysokości. Z małoletnim dzieckiem możesz rozliczyć się nawet wtedy, gdy tylko dziecko osiąga dochód. Jeżeli dziecko przed ukończeniem 18 lat zawrze związek małżeński - uzyskuje pełnoletniość. Dlatego nie możesz wspólnie rozliczyć się z dzieckiem małoletnim, które zawarło związek małżeński. Dotyczy to również sytuacji, w których małoletnie dziecko jest po rozwodzie, lecz przed ukończeniem przez niego 18. roku życia;
• dziecko niezależnie od swojego wieku otrzymuje rentę socjalną lub zasiłek pielęgnacyjny;
• dzieci nie ukończyły 25. roku życia oraz uczą się lub studiują, jeśli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach ogólnych lub z kapitałów pieniężnych, których łączna wysokość nie przekracza dwunastokrotności renty socjalnej obecnie wynoszącej 1338,44 zł (z wyjątkiem renty rodzinnej).

Więcej na temat wspólnego rozliczenia przez osobę samotnie wychowującą dowiesz się z artykułu: Rozliczenie z dzieckiem jako osoba samotnie wychowująca.

PIT-37 – do kiedy trzeba się rozliczyć?

PIT 37 służy rozliczeniu podatku dochodowe za rok poprzedni. Składasz więc formularz do Urzędu Skarbowego właściwego dla swojego miejsca zamieszkania (a nie – zameldowania) na dzień 31 grudnia 2022 r. (w przypadku zeznania składanego w 2023 r.).

Więcej na ten temat możesz dowiedzieć się z publikacji:

• W którym Urzędzie Skarbowym rozliczyć PIT?
• Wybór Urzędu Skarbowego a miejsce pobytu podatnika

Na uzupełnienie i dostarczenie dokumentu (osobiście, za pośrednictwem Poczty Polskiej S.A. lub elektronicznie) masz czas od 15 lutego do 2 maja 2023. Jeśli zrobisz to po terminie – mogą grozić Ci konsekwencje karno-skarbowe.

Więcej na ten temat przeczytasz w artykule: Konsekwencje karno-skarbowe niezłożenia deklaracji podatkowej w terminie 

Przekazanie PIT-37 do Urzędu Skarbowego wcześniej niż 15 lutego sprawia, że deklaracji przypisana zostaje ta właśnie data złożenia i od niej liczony jest czas ewentualnego zwrotu nadpłaty podatku.

Ulgi podatkowe w PIT-37

Rozliczając PIT 37, możesz skorzystać z przysługujących ulg i odliczeń. Jedne z nich pomniejszą twój dochód, inne natomiast sam podatek.

Źródło: opracowanie własne

Co można odliczyć od podatku?

W PIT 37 możesz pomniejszyć wysokość podatku należnego do zapłaty, stosując następujące ulgi i odliczenia:

• ulga prorodzinna (ulga na dzieci) naliczana jest miesięcznie w wysokości 92,67 zł na pierwsze i drugie dziecko (1 112,04 zł rocznie) 166,67 zł na trzecie dziecko (2 000,04 zł rocznie) i 225zł na czwarte i kolejne dziecko (2 700 zł rocznie);
• odliczenie składek na ubezpieczenia zdrowotne ujęte w informacji przesłanej przez płatnika (np. PIT-11);
• ulga aktywizacyjna umożliwia odliczenie opłaconych z własnych środków składek na ubezpieczenia społeczne, w związku z zatrudnieniem (przed 1 stycznia 2007 r.) osoby bezrobotnej.

Co można odliczyć od dochodu?

Dochód możesz pomniejszyć, korzystając z ze znacznie większej puli ulg i odliczeń:

• odliczenie darowizny w wysokości nieprzekraczającej 6% dochodów (z wyjątkiem darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą, którą możesz odliczyć w całości), pod warunkiem, że będą udokumentowane. Więcej na temat sposobu odliczania darowizny w PIT-37 przeczytasz w artykule: Odliczenie darowizny od podatku;
  
• Ulga rehabilitacyjna dla osoby z niepełnosprawnością lub opiekującej się taką osobą, która poniosła wydatki na cele rehabilitacyjne oraz te mające na celu poprawę codziennego funkcjonowania (np. przystosowanie pojazdów mechanicznych, opieka pielęgniarska, leki). Więcej na temat ulgi rehabilitacyjnej przeczytasz w artykułach: Ulga rehabilitacyjna, Ulga na leki;
  
• odliczenie zwróconych świadczeń nienależnie pobranych to pomniejszenie dochodu o wysokość świadczenia, które nieprawnie pobierałeś i które zwróciłeś (np. renta socjalna). Więcej na temat odliczenia nienależnie pobranych świadczeń dowiesz się z artykułu: Nienależnie pobrane świadczenia;
  
• ulga na internet w wysokości do 760 zł stosowana przez dwa następujące po sobie latach, więcej na temat odliczenia wydatków na internet przeczytasz w artykule: Ulga internetowa;
  
• ulga termomodernizacyjna w wysokości do 53 000 zł dla właścicieli i współwłaścicieli domów jednorodzinnych, którzy rozpoczęli prace termomodernizacyjne w roku, za który składają zeznanie podatkowe;
• odliczenie wpłat na IKZE w wysokości 7 106,40 zł, będącej limitem wpłat w 2023 roku za 2022, więcej na temat odliczenia wpłat na IKZE przeczytasz w artykule: Ulga IKZE;
  
• składki ZUS (rentowe, emerytalne, chorobowe i wypadkowe);
• ulga odsetkowa przysługuje osobom, które w latach 2002-2006 zaciągnęły kredyt mieszkaniowy i ponoszą koszty związane ze spłatą samego kredytu mieszkaniowego lub kolejnych kredytów zaciągniętych w celu jego spłaty.

PIT-37 – załączniki do formularza

Do deklaracji PIT 37 możesz dołączyć cztery załączniki. Nie są one obligatoryjne w każdym przypadku, lecz w zaledwie kilku sytuacjach:

1. PIT/O dołączasz, jeśli korzystasz z ulg i odliczeń, zmniejszających podstawę opodatkowania lub sam podatek należny do zapłaty;
2. PIT/D dołączasz, gdy pomniejszasz podstawę opodatkowania o odliczenia w ramach praw nabytych, albo odliczasz od podatku ulgę mieszkaniową (odsetkową);
3. PIT-2K dołączasz tylko podczas pierwszorazowego zastosowania ulgi odsetkowej;
4. certyfikat rezydencji dołączasz, aby potwierdzić, że mieszkasz w innym niż Polska kraju europejskim.

Po zakończeniu roku podatkowego każdy podatnik, który osiągnął dochody za pośrednictwem płatnika składek, ma obowiązek uzupełnić i przekazać do urzędu skarbowego PIT 37 wraz ze wszystkimi niezbędnymi załącznikami. Masz na to czas do 30 kwietnia. W 2023 r. jest to dzień wolny od pracy, dlatego rozliczyć się możesz do 2 maja.