Podatek dochodowy od osób fizycznych obowiązuje w przypadku uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości. W takim przypadku osiągnięty dochód należy rozliczyć na formularzu PIT-39. Podatku jednak można uniknąć, jeśli spełni się określone w ustawie podatkowej warunki.
Spis Treści:
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje podatek od dochodu uzyskanego ze zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, prawa wieczystego użytkowania gruntów. Uzyskanie dochodu z tego tytułu następuje w drodze formularza PIT-39.
| Uwaga! Podatek ryczałtowy PIT-39 w wysokości 19% nie będzie naliczany, jeżeli odpłatne zbycie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. |
Innym warunkiem do spełnienia, aby uniknąć płacenia podatku od dochodu ze zbycia nieruchomości jest wydatkowanie uzyskanych środków na własne cele mieszkaniowe. W tym przypadku korzystamy z przywileju ulgi mieszkaniowej.
Do najbardziej popularnych wydatków na cele mieszkaniowe należą:
- zakup domu lub mieszkania,
- zakup działki budowlanej,
- budowa, przebudowa, adaptacja budynku mieszkalnego,
- spłata kredytów mieszkaniowych.
Nie każdą kwotę wydaną na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych będziemy mogli uwzględnić korzystając z ulgi. Kwota zwolnienia jest limitowana. W ramach ulgi mieszkaniowej przysługuje zwolnienie z opodatkowania dochodu w wysokości, która odpowiada iloczynowi dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych. Wzór na obliczenie dochodu, który może być zwolniony z opodatkowania to: kwota dochodu osiągniętego pomnożona przez przez kwotę wydatków na cele mieszkaniowe, i podzielona przez kwotę przychodu. Dochód to różnica między przychodem a kosztami jego uzyskania.
Przykład (I) rozliczenia PIT-39:
Od przychodu z odpłatnego zbycia: 300 000 zł odejmujemy koszty uzyskania przychodu: 250 000 zł = dochód: 50 000 zł
Wydatki na cele mieszkaniowe: 240 000 zł
Dochód podlegający zwolnieniu: 50 000 zł x 240 000zł/300 000 zł =40 000 zł
Do opodatkowania pozostaje dochód w kwocie: 10 000 zł. (50 000 całkowity dochód – 40 000 zł limit dochodu podlegający zwolnieniu)
Jeżeli cały przychód z odpłatnego zbycia zostanie wydatkowany na własne cele mieszkaniowe, uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości zwolniony od podatku PIT.
Przykład (II) rozliczenia PIT-39:
Przychód z odpłatnego zbycia: 300 000 zł
Koszty uzyskania przychodu: 250 000 zł
Dochód: 50 000 zł
Wydatki na cele mieszkaniowe: 300 000 zł
Dochód podlegający zwolnieniu: 50 000 zł x 300 000zł/300 000 zł = 50 000 zł
Do opodatkowania – 0 zł.
PIT-39 – do kiedy?
Ulgę mieszkaniową od dochodu ze zbycia nieruchomości odliczamy w deklaracji PIT-39. Po zakończeniu roku podatkowego, w którym uzyskaliśmy przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości, powinniśmy złożyć rozliczenie PIT-39 (pit online) w terminie takim samym jak PIT-37 i PIT-36, czyli do końca kwietnia (w 2023 do 2 maja). W trakcie roku można rozliczyć PIT przez darmowy program PIT online.
W deklaracji PIT-39 wykazuje się:
- dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych i należny podatek pit od dochodu, który nie jest zwolniony z PIT,
- dochody zwolnione z podatku PIT zgodnie z warunkami ulgi mieszkaniowej.
W zeznaniu wykazuje się dochody zwolnione z podatku niezależnie od tego, czy wydatki na cele mieszkaniowe zostały już poniesione czy dopiero są planowane.
W przypadku gdy podatnikowi nie uda się spełnić warunków i nie będzie mógł skorzystać z ulgi mieszkaniowej, należy złożyć korektę tego zeznania i odprowadzić do fiskusa podatek PIT wraz z odsetkami za zwłokę, które nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności, tj. po upływie terminu do rozliczenia PIT-39 za rok podatkowy, w którym uzyskany został przychód z odpłatnego zbycia, do dnia zapłaty podatku włącznie, w wysokości odsetek pobieranych od zaległości podatkowych.