Aby skutecznie przekazać 1,5% PIT, koniecznym jest wykazanie podatku należnego po stronie darczyńcy. Istnieje jednak szereg przypadków, w których mimo istniejącego zobowiązania podatkowego oraz podania prawidłowych danych obdarowywanej organizacji pożytku publicznego, nie dojdzie do realizacji celu szczegółowego. W niniejszej publikacji wskazujemy, w jakich przypadkach OPP nie otrzyma 1,5% PIT mimo prawidłowo wypełnionej deklaracji podatkowej.
O czym powinien pamiętać podatnik?
Podatnik chcąc obdarować częścią swojego PIT organizację pożytku publicznego powinien zwrócić uwagę nie tylko na poprawność wypełnienia deklaracji podatkowej, ale również na:
- prawidłowe podanie informacji dot. nr KRS wybranej OPP,
Uwaga! Jeśli podatnik we wniosku (w ramach formularza PIT rozumianego jako część nazwana: Przekazanie 1,5% podatku należnego na rzecz organizacji pożytku publicznego) wskazał nr KRS organizacji, która nie figuruje na wykazie OPP w danym roku rozliczeniowym - nie dojdzie do rozdysponowania 1,5% PIT. |
- wyliczenie wartości przekazywanego podatku należnego,
- wskazanie celu szczegółowego,
- wyrażenie zgody na obdarowanie 1,5% PIT.
Uwaga! Wieloletnia praktyka rozliczeniowa urzędów skarbowych pokazuje, że nietrudno o omyłkę rachunkową po stronie podatnika. Najczęściej dochodzi do sytuacji, w której osoba wypełniająca deklarację zawyża podatek do zapłaty, a co za tym idzie - również wartość zadeklarowanego odpisu podatkowego (1,5% PIT). Tego typu przypadki nie unicestwiają skutecznego przekazania 1,5% PIT w ramach tak wypełnionej deklaracji. Natomiast zgodnie z art. 77c § 1 Ordynacji podatkowej, wówczas dochodzi do zmniejszenia nadpłaty PIT zwracanej podatnikowi o wartość omylnie naliczonej nadwyżki. |
Jakkolwiek spełnienie wyżej wymienionych warunków jest konieczne dla skutecznego podzielenia się odpisem podatku należnego, tak nie należy zapominać o pozostałych elementach rozliczenia rzutujących na efektywność zbiórki 1,5% PIT. W przypadku uchybienia jednej z ww. przesłanek, organ podatkowy mając wątpliwości, co do intencji podatnika, ma obowiązek wezwać go (po myśli art. 169 § 1 Ordynacji podatkowej) do sprostowania informacji podanych na formularzu PIT.
Kiedy organ podatkowy nie wezwie do uzupełnienia braków formalnych?
Nie zawsze organ podatkowy wezwie podatnika do uzupełnienia braków formalnych deklaracji. Tak się nie stanie, gdy nie dojdzie do terminowego wypełnienia obowiązku wobec urzędu skarbowego polegającego na złożeniu PIT. Niezależnie od rodzaju formularza podatkowego przeznaczonego dla osób fizycznych, rozliczenie za 2023 r., powinno nastąpić nie później niż do 30 kwietnia 2024 r.
Uwaga! Przekazanie 1,5% PIT dla OPP jest możliwe wyłącznie w następstwie terminowego wypełnienia swojego obowiązku sprawozdawczego wobec fiskusa. Po ostatnim dniu na złożenie deklaracji, podatnik wciąż będzie mógł przekazać odpis swojego podatku na wskazany cel szczegółowy jednakże, aby tego dokonać będzie musiał złożyć korektę zeznania rocznego do 30 maja 2024 r. |
W dalszym rzędzie należy wskazać, iż kolejną powinnością podatnika pragnącego podzielić się 1,5% PIT z wybraną przez niego organizacją, jest konieczność zapłaty podatku należnego wynikającego ze złożonej przez niego deklaracji PIT. Wyjątek stanowi sytuacja, w której zaległość podatkowa nie przekracza 8,70 zł (trzykrotności opłaty za przesyłkę poleconą zwykłą ustalonej przez operatora pocztowego - Pocztę Polską S.A.).
Uwaga! Jeśli podatnik posiada nieuregulowane zobowiązania podatkowe wciąż może przekazać 1,5% PIT, ale winien uregulować całą należność w terminie nie późniejszym niż dwa miesiące po upływie terminu na składanie PIT - w nadchodzących rozliczeniach osób fizycznych będzie to 1 lipca 2024 r. |
Zgodnie z art. 53 Ordynacji podatkowej, w razie odnotowania zaległości podatkowej, płatność uiszczona przez podatnika pokryje najpierw odsetki podatkowe (naliczane od dnia następującego po ostatnim dniu terminu na zapłatę podatku). Dopiero po uiszczeniu pełnej wartości odsetek, pokrywane jest zobowiązanie główne - podatek należny.
Odmowa organu podatkowego
Organ podatkowy, który pozostaje właściwy dla danej OPP, może odstąpić od przekazania środków pochodzących z 1,5% PIT nawet w obliczu spełnienia przez podatnika przesłanek wymienionych w częściach niniejszego artykułu: O czym powinien pamiętać podatnik? oraz Kiedy organ podatkowy nie wezwie do uzupełnienia braków formalnych? Organizacje spotkają się z taką sytuacją, jeśli:
- OPP we wniosku nie podała numeru rachunku bankowego właściwego do przekazania 1,5% podatku lub numer tego rachunku jest nieprawidłowy;
- organizacja została usunięta z wykazu organizacji pożytku publicznego.
W pierwszej spośród wymienionych sytuacji, obowiązek poinformowania organu podatkowego o numerze rachunku bankowego, który jest wykorzystywany do zbiórki 1,5% PIT, następuje w oparciu o art. 27a ust. 8 ustawy o działalności o pożytku publicznym i wolontariacie. OPP chcące uczestniczyć w zbiórce odpisu podatkowego, zobowiązane są do podania właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego (właściwość miejscowa ustalana w oparciu o adres siedziby OPP) numeru rachunku bankowego przez:
- dokonanie zgłoszenia identyfikacyjnego albo
- zgłoszenia aktualizacyjnego (na formularzu NIP 2),
na podstawie przepisów ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników do dnia 30 czerwca roku następującego po roku podatkowym, którego dotyczy zbiórka 1,5% PIT.
Uwaga! W przypadku, gdy numer rachunku bankowego organizacji nie uległ zmianie w stosunku do ubiegłorocznej zbiórki, niedopełnienie obowiązku informacyjnego wobec właściwego urzędu skarbowego nie spowoduje negatywnych konsekwencji po stronie OPP (art. 27a ust. 9 Ordynacji podatkowej). Aktualność zachowa nr rachunku bankowego z poprzedniej zbiórki 1,5% PIT. |
W odniesieniu do drugiej spośród wymienionych przesłanek, wskazania wymaga, iż wykaz OPP prowadzi Dyrektor Narodowego Instytutu Wolności. Rejestr jest prowadzony w formie elektronicznej, zaś status warunkujący wpis bada się na dzień 30 listopada roku podatkowego, w którym podatnik uzyskał przychód/dochód podlegający opodatkowaniu.
W terminie do 15 grudnia roku podatkowego podlegającego rozliczeniu - wykaz publikowany jest w Biuletynie Informacji Publicznej.
Uwaga! Warunkiem uwzględnienia w corocznym wykazie OPP uprawnionych do zbiórki jest w szczególności terminowe złożenie rocznego sprawozdania merytorycznego działalności operacyjnej oraz roczne sprawozdanie finansowe OPP za rok podatkowy objęty najbliższą zbiórką 1,5% PIT. Nie należy również zapominać, iż w zbiórce 1,5% PIT nie mogą wziąć organizacje pożytku publicznego, wobec których zostało wszczęte postępowanie likwidacyjne lub upadłościowe. |
W przypadku, gdy dojdzie do wystąpienia przesłanek negatywnych po 30 listopada (przemawiających za brakiem wpisu na listę OPP uprawnionych do zbiórki) dana organizacja może ulec wykreśleniu z wykazu przygotowanego przez Dyrektora Narodowego Instytutu Wolności.