Środki otrzymane przez organizację pożytku publicznego w ramach 1,5% PIT muszą być odpowiednio rozdysponowane. W artykule wskazujemy, na co należy zwrócić uwagę przy wydatkowaniu wpływów pochodzących z odpisu podatkowego, jakie obowiązki w tym zakresie ciążą na OPP oraz jakie konsekwencje wiążą się z niewłaściwą dystrybucją 1,5% podatku.
Skuteczne przekazanie 1,5% PIT
Aby skutecznie przekazać środki pochodzące z 1,5% PIT, podatnik wypełniający deklarację podatkową musi podać następujące dane dotyczące OPP:
- numer KRS,
- kwota odpisu podatkowego.
Dodatkowymi informacjami (niewpływającymi na skuteczność obdarowania 1,5% podatku) są:
- cel szczegółowy,
- zgoda na przekazanie OPP poszczególnych danych osobowych podatnika (imię, nazwisko, adres zamieszkania).
Więcej na ten temat, znajdziesz w artykule dotyczącym warunków skutecznego przekazania 1,5% podatku przez podatnika.
Wykazanie szczegółów dotyczących 1,5% podatku
Miejsce, w którym podatnik powinien przedstawić szczegóły dotyczące przekazania 1,5% podatku zależy od rodzaju druku urzędowego PIT, na którym wypełniane jest rozliczenie. Rozliczenie PIT 2025 uwzględnia możliwość przekazania odpisu podatkowego za pośrednictwem następujących sekcji formularzy:
- PIT-28 (26) – część S, w poz. 251-254;
- PIT-36 (31) – część S, w poz. 500-503;
- PIT-36L (20) – część P, w poz. 171-174;
- PIT-37 (30) – część L, w poz. 147-150;
- PIT-38 (17) – część J, w poz. 64-67;
- PIT-39 (12) – część I, w poz. 50-52.
Cel szczegółowy wskazany przez podatnika
Wbrew powszechnej opinii, OPP nie ma obowiązku wydatkowania środków z 1,5% PIT na celu szczegółowego wskazany przez podatnika. Organizacja, która otrzymała środki z odpisu podatkowego może tą kwotą dysponować wedle swojego uznania, pod warunkiem, że przeznaczy środki na realizację jej statutowej działalności pożytku publicznego.
Sposób wydatkowania środków z 1,5% przez OPP
Zgodnie z art. 27 ust. 2 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, środki pochodzące z odpisu podatkowego mogą być wykorzystane wyłącznie na prowadzenie działalności pożytku publicznego przez tę organizację. Charakter tej działalności może być rozumiany szeroko np. środki z 1,5% PIT mogą zostać przeznaczone na wynagrodzenie pracowników OPP.
Istotne jest, aby organizacja pozarządowa, która dysponuje odpisem podatkowym jej darczyńców, prowadziła rachunkowość umożliwiającą wyodrębnienie części dotyczącej działalności pożytku publicznego (określonej w statucie OPP).
Elementy wykazywane w księgowości
Celem transparentnego ewidencjonowania środków pochodzących z 1,5% podatku, księgowość prowadzona przez OPP powinna wyodrębniać następujące elementy:
- wartość przychodów z 1,5% PIT;
- dane dotyczące kosztów z 1,5% PIT;
- wynik finansowy działalności statutowej;
- kwota nakładów poniesionych na kampanie marketingowe 1,5%.
Szczegóły w tym zakresie powinny zostać utrwalone w sprawozdaniu finansowym składanym przez organizację pozarządową.
Skutki niewłaściwej dystrybucji środków z 1,5% PIT
Organizacja, która niewłaściwie wydatkuje środki pochodzące z 1,5% PIT musi liczyć się z sankcjami, które określone są w art. 27 ust. 2a ustawy z 24 kwietnia 2003 r.o pożytku publicznym i wolontariacie.
Jeśli wpływy z odpisu podatkowego przeznaczane są na inne cele niż prowadzona przez organizację działalność pożytku publicznego, Dyrektor Narodowego Instytutu Wolności zadecyduje o przekazaniu źle dystrybuowanych środków na rzecz Funduszu Wspierania Organizacji Pożytku Publicznego.
W takiej sytuacji organizacja pożytku publicznego ponosi następujące konsekwencje:
- konieczność zwrotu nieprawidłowo wydatkowanych środków;
- naliczenie kwoty podlegającej zwrotowi;
- określenie terminu, od którego nalicza się odsetki.
Aby uniknąć niepożądanych konsekwencji, warto zadbać o prawidłowo prowadzoną księgowość i skrupulatne przygotowanie sprawozdania finansowego OPP.